top of page
  • Zdjęcie autoraWagabunda na Azjatyckim Tripie

Co to znaczy być Polakiem?

Zaktualizowano: 12 lis 2023

Dziś jedenastego listopada. Święto niepodległości wszystkich nas Polaków. Gratuluję sobie i Wam, że JESTEŚMY. Wbrew pozorom jest to moi drodzy osiągnięcie, bo różnie w historii bywało. Nie tylko my jednak nazywani jesteśmy Polakami. Tak samo zwykło się mawiać o ludności zamieszkującej północno wschodnią Hiszpanię - na Katalończyków. Zapraszam do 🧶 tekstu, w którym postaram się wyjaśnić ten fenomen i trochę porozmawiamy o nas.


El Polaco w Park Güell

Bardzo trudno jest wskazać konkretny moment, od którego Katalończyków zaczęto nazywać "Los Polacos". Nie istnieje też jeden powód ku temu. To, co jest pewne, kiedyś etykieta ta miała jednoznacznie pejoratywne konotacje (ubóstwo), dziś coraz mniej (choćby biorąc pod uwagę właśnie fakt naszego PKB, które goni całkiem nieźle to hiszpańskie). Podobieństw między naszymi narodami jest jednak sporo. Zacznijmy od:

już za moment Sagrada Familia będzie gotowa... mówią ludzie od 1882 roku

✝️ Wątek religijny - marchia katolicyzmu, broniąca Europy przed najazdami innowierców, a jej największą świętością jest Czarna Madonna. Brzmi jak obraz Polski? To też historia Katalonii. Tyle że ich Święta Panienka będąca symbolem duchowej siły i obrony wiary, znajduje się w opactwie położonym nieco wyżej niż Jasna Góra, bo aż na 1237m n.p.m. w baśniowym Montserrat (odwiedzimy w 2024r. - szczegóły na końcu)

Montserrat znaczy postrzępiony szczyt

⚔️ Wątek narodowowyzwoleńczy.

Państwo pamiętają protesty sprzed paru lat, w których to Katalończycy brutalnie tłumieni przez policję, po raz kolejny, nieustępliwie, starali się wywalczyć swoją niepodległość? Podobieństwo do polskiego ducha niepodległościowego jest zauważalne, zwłaszcza w kontekście walki o autonomię i samostanowienie. Podobnie jak u nas, los rzucił ich między dwa mocarstwa (tu Francja i Hiszpania). Kraina za mała, by sama stać się mocarstwem, ale za duża by mogła być wchłonięta w pełni przez kraj trzeci. Sam język i kultura stanowią mieszankę hiszpańsko-francuską, ale posiadają pewne bardzo wyraźne, odrębne cechy, które Katalończycy starannie podkreślają. Sam Gaudí, a dokładniej Antoni Plàcid Guillem Gaudí i Cornet (nie pozwalał nazywać się Antonio, ponieważ to hiszpańskie imię), na pewnym etapie swojego życia zrezygnował nawet z porozumiewania się z kimkolwiek w języku innym niż kataloński, chociaż posługiwał się hiszpańskim płynnie.


W 1904 roku, z zaproszenia mecenasa Güella (Park Güell - zwiedzimy w 2024, szczegóły poniżej), król Alfonso XIII odwiedził plac budowy Sagrada Familia (też zobaczymy w 2024). Jako że Gaudí był odpowiedzialny za swoje opus magnum, to właśnie jemu przypadło udzielenie niezbędnych wyjaśnień dotyczących zarówno ogólnego zamysłu, jak i technicznych szczegółów. Jakim zdziwieniem i irytacją musiało być dla odwiedzających, gdy postanowił wyjaśnienia te przekazać w języku katalońskim.


Państwo znacie pewnie "Mury" Jacka Kaczmarskiego - pieśń naszego barda, która stała się wręcz hymnem obalenia komuny w Polsce. To państwo teraz posłuchają sobie "L’Estaca" Lluisa Llacha - katalońskiego oryginału tej pieśni, w której to naród jest metaforycznie przywiązany do pala, podobnie jak Polacy przykuci do murów komunistycznego reżimu. To ciekawy sposób na zrozumienie wspólnych dążeń i przemian obu społeczeństw. Tekst oryginału brzmiał mniej więcej tak: "Jeśli nie uwolnimy się od niego, Nigdy nie będziemy mogli uciec! Jeśli my wszyscy pociągniemy, to on upadnie I nie może dłużej już trwać. Z pewnością upadnie, padnie, padnie. Bowiem musi być już zbutwiały".

dzisiaj Katalonia wygrywa większość dużych bitew... na murawie

👅 Język - "a wy szeleścicie". Tak powiedziała mi kiedyś Linda - pewna dziewczyna poznana na Olandii, gdy podczas sączenia caipirinhi w luźnej rozmowie, powiedziałem jej, że Szwedzi nie potrafią mówić bez śpiewania. Katalończycy, też szeleszczą dla Hiszpanów. W języku Cervantesa dużo jest RR, H, S... ale już w krainie Zafona to, co rzuca się w ucho to nagromadzenie ż, sz, dż, dź.

Dalej, jedna z teorii sugeruje, że polscy żołnierze walczący w Hiszpanii w Konflikcie o Sukcesję (1701–1714), Wojnie na Półwyspie Iberyjskim (1808–1814) oraz podczas Interwencji Francuskiej z 1823 roku, byli przez przeciwników wielokrotnie mylnie utożsamieni ze swoimi katalońskimi sojusznikami ze względu na pozorne podobieństwa lingwistyczne.


Las Ramblas - to miejsce w którym można usłyszeć wszystkie języki świata. Tu też słowo "złodziej" jest najczęściej wykrzykiwane na świecie.

💸 Skąpstwo - w Polsce Poznaniak, w Azji Chińczyk, w Europie Szkot, a w Hiszpanii... Polak i polaco. To my dla Hiszpanów jesteśmy międzynarodową personifikacją skąpstwa, a na użytek wewnętrzny to... polaco, czyli Katalończyk jest skąpcem nr 1. Jak państwo pojedziecie do Hiszpanii, to broń boże, nie zostawiajcie tych 10% napiwku do obiadu. Pomyślcie o reperkusjach. Jedna dwueurowa moneta jak ten ruch skrzydła motyla na Okinawie, może spowodować tsunami w SF. No bo jak Hiszpanie zaczęliby potem określać Katalończyków?

Gaudi w czystej formie - Casa Mila

💪 Dumny z bycia Polakiem - mówiąc poważnie, świat przeszedł wiele zmian, a dla Katalończyka określenie "polaco" nie nosi już negatywnego wydźwięku. Z biegiem czasu Barcelona odwróciła tę deprecjację w nobilitację. I tak istnieje nawet program telewizyjny w TV3 o nazwie "Polonia", który wcale nie dotyczy Polski. Co więcej? Po ulicach Barcelony jeżdżą żółte taksówki, z wyraźnym napisem "żółty" na drzwiach. Kiedy żartuję czasem w rozmowie z Katalończykami, mówiąc "entonces somos polacos, no?" - w końcu jesteśmy Polakami, prawda? Oni uśmiechają się szeroko i często odpowiadają "claro!" - oczywiście. Polska może być kojarzona z symbolem walki o ideały, wolnością, dążeniem do poprawy swojej pozycji ekonomicznej w ładzie światowym, ciężką pracą po godzinach, w weekendy (dzisiaj niedziela) w poszukiwaniu lepszego jutra, nietypowym sposobem myślenia i tym naszym brakiem pokory, za którą czasem dostaje się po łapach.

Świętujmy, że JESTEŚMY, rozmawiajmy więcej, kłóćmy się mniej, róbmy to w co wierzymy i do cholery... dorzućta te dwa euroklepaki do rachunku przy kolacji.


Szczęśliwego Dnia Niepodległości ludzie.

- Paweł Mućko


🌟🇪🇸 Hola amigos! 🇪🇸🌟

Przygotujcie się na niezapomnianą podróż po HISZPANII PÓŁNOCNEJ - Katalonii! 🏰🌄

🗓️ Termin: 29.06 - 10.07.2024 🎟️ Zapiszcie się już teraz na tę wyjątkową wycieczkę

W programie mamy dla Was prawdziwą dawkę kultury, historii i rozrywki:

1️⃣ BARCELONA - miasto architektonicznych arcydzieł Gaudiego, smaków katalońskiej kuchni i niezapomnianego klimatu!

2️⃣ MONTSERRAT - góry, klasztor i widoki, które zapierają dech w piersiach! 🏞️

3️⃣ "GRA O TRON" GIRONA - odkryjcie magiczne zakamarki miasta, które stało się sceną dla jednego z najpopularniejszych seriali świata!

4️⃣ LLORET DE MAR - raj na Costa Brava! Piękne wybrzeże, ekskluzywny 4* hotel, baseny, pyszna kuchnia i niezapomniane plażowanie!

To nie wszystko! Przygotowaliśmy dla Was również 4 niesamowite wycieczki, które zapewnią Wam pełen relaks i rozrywkę.

Czekają na Was niezapomniane chwile, pyszne jedzenie, relaks przy basenach i fascynujące miejsca do zwiedzania!

Nie przegapcie tej wyjątkowej okazji! Zarezerwujcie swoje miejsce już teraz!

19 wyświetleń0 komentarzy
bottom of page